Cafeïne en je lichaam

Ben jij aanspreekbaar voordat je je kop koffie hebt gehad in de ochtend? Of heb je die kleine cafeïnekick nodig om je dag te beginnen? Zo ja, dan ben je zeker niet de enige. Cafeïne is de meest geconsumeerde stemming bevorderende stof. Maar, wat weten we over deze stof? Kan je zoveel koffie, energiedrankjes of thee drinken als je wilt? Laten we in de wereld van de cafeïne duiken!

Wat is cafeïne?

Cafeïne is een natuurlijke stof die werkt als een stimulerend middel. Het activeert de systemen van je lichaam, cafeïne doet dat op verschillende manieren die we verderop in de tekst bespreken. De natuurlijke stof komt voor in planten, het bekendst in koffiebonen, theebladeren en cacaobonen, maar wordt in nog veel meer gevonden. Van deze planten worden heerlijke cafeïne houdende dranken gemaakt, zoals koffie, thee, energiedrankjes en frisdranken.

Wat zijn de effecten van cafeïne?

Cafeïne stimuleert de chemicaliën in je hersenen op twee manieren. Het beïnvloedt verschillende neurotransmitters, de boodschappers in je hersenen. Het belangrijkste is dat dopamine en noradrenaline worden gestimuleerd. Deze twee zijn verantwoordelijk voor het reguleren van motivatie, aandacht en je stemming. Je slokjes espresso activeren en versterken deze chemicaliën, waardoor je je extra gemotiveerd en gefocust voelt.

Diezelfde espresso-slokken hebben ook een ander effect op je hersenen. Wanneer cafeïne in de bloedbaan komt, blokkeert het een andere molecule, adenosine genaamd, die ervoor zorgt dat je je slaperig voelt. Als we ons dus slaperig voelen, kan een cafeïne houdende drank dat gevoel veranderen! Het vermogen om de alertheid en concentratie te verbeteren is het meest bekende effect van cafeïne, en meestal, waarom velen er zo van houden! Daarom wordt cafeïne vaak gebruikt om mensen te helpen wakker en alert te blijven, vooral als ze zich voor langere tijd op een taak moeten concentreren. Heb je een lange werkdag voor de boeg? Een kopje koffie kan helpen om in een goede werk flow te komen.

Cafeïne heeft een aantal fysiologische effecten op het lichaam. Het verhoogt de hartslag en bloeddruk, verhoogt de stofwisseling en zorgt voor de afgifte van insuline. Dit kan nuttig zijn voor mensen die willen afvallen, omdat is aangetoond dat cafeïne de hoeveelheid door het lichaam verbrande calorieën verhoogt. Aan de andere kant neemt de hoeveelheid zuur in de maag toe, wat kan leiden tot brandend maagzuur of maagklachten.

Hoe lang blijft cafeïne in je lichaam?

De effecten van cafeïne kunnen zo snel als vijftien minuten na het consumeren al te voelen zijn. De piek van de hoeveelheid cafeïne in je lichaam is een uur na het drinken en blijft bij de meeste mensen een paar uur op dit niveau. Zes uur na het consumeren van de cafeïne is de helft ervan nog in je lichaam. Het kan maximaal tien uur duren voordat het volledig uit je bloed is. Wil je het eerder weggespoeld hebben? Drink dan meer water. Door je lichaam goed gehydrateerd te houden, zullen de effecten minder merkbaar zijn.

Is het waar dat we meer plassen als we cafeïne drinken?

Als je ooit het gevoel hebt gehad dat je vaker naar het toilet gaat na het drinken van bijvoorbeeld thee, dan ben je niet de enige. De cafeïne in je drankje zorgt er namelijk inderdaad voor dat je vaker moet plassen. Dat komt omdat cafeïne diuretisch is, een stof die de productie van urine verhoogt. Het zorgt ervoor dat het lichaam meer water verliest dan het binnenkrijgt, het onttrekt meer water aan het lichaam via de nieren. Daarnaast worden je nieren beter voorzien van bloed. Je hartslag gaat omhoog en zo ook de blaasdruk. Op naar de wc! De laatste reden waarom je meer moet plassen is omdat cafeïne niet kan worden opgeslagen in je lichaam. De lever verwerkt het, en laat het snel verdwijnen via je urine.

Kun je te veel cafeïne drinken?

Hoewel cafeïne in kleine hoeveelheden voordelen biedt, kan een teveel aan cafeïne negatieve gevolgen hebben. Omdat de eerder genoemde neurotransmitter Noradrenaline je gevoel van alertheid beïnvloedt, kan dit overslaan in een gevoel van stress. Hierdoor krijg je kriebels en een nerveus gevoel en rusteloosheid. Een ongemakkelijk gevoel van snel kloppend hart en slaapproblemen zijn andere bijwerkingen als je te veel cafeïne hebt ingenomen.

Hoeveel is te veel? Tot ongeveer 400 milligram cafeïne per dag is volgens onderzoek gezond voor de meeste gezonde volwassenen. Grofweg zijn dat vier kopjes koffie. En zoals met de meeste stoffen, hoe meer je neemt, hoe meer tolerantie je opbouwt voor de effecten.

Cafeïne afhankelijkheid

De tolerantie waar we het net over hadden, zorgt ervoor dat je meer cafeïne nodig hebt om de effecten te voelen. Uiteindelijk kan dit leiden tot een lichamelijke en geestelijke afhankelijkheid van het stimulerende middel. Bouw langzaam af als je dit wilt tegengaan. Dan kan je zenuwstelsel zich aanpassen om zonder het middel te functioneren.

We zouden nog lang door kunnen doorgaan, maar het is tijd voor een koffiepauze. In conclusie is cafeïne  een veilig stimulerend middel. Zolang je het, zoals met alles, niet in excessen gebruikt. Geniet van je cafeïne dosis, hoe je het ook consumeert! Wat is jouw favoriete cafeïne houdende middel?