Inmiddels kan bijna niemand meer zeggen dat hij niet op de hoogte is van de negatieve gevolgen van roken. Als roker word je tegenwoordig bij elk pakje sigaretten dat je koopt geconfronteerd met onsmakelijke foto’s en onheilspellende waarschuwingen. Tenzij je deze stuitende afbeeldingen spaart, heb je echter waarschijnlijk geen volledig beeld van alle gevolgen. In dit blog krijg je een overzicht van de gevolgen van roken voor je lichaam. Ook lees je hoe je erop vooruit gaat zodra je stopt met roken.
Of het nou regent, stormt of zelfs hagelt: op de stoep voor elke kroeg staat steevast een groep mensen sigarettenrook te inhaleren. Ze zien eruit alsof ze het koud hebben, en weten dat de gevolgen van roken niet goed zijn, maar toch staan ze er. Dit komt door het verslavende effect van nicotine. Je brein went heel snel aan de nicotine die binnenkomt. Daardoor krijg je ontwenningsverschijnselen als je niet rookt, zoals irritatie of een onrustig gevoel. Rokers denken ook vaak dat ze van roken rustig worden, maar vergeten daarbij dat dit onrustige gevoel juist een van de gevolgen is van roken.
Je ziet soms dat ex-rokers na maanden, als de lichamelijke ontwenningsverschijnselen al voorbij zijn, toch weer beginnen. Dit heeft te maken met geestelijke verslaving. Omdat rokers vaak in vaste situaties een sigaret opsteken, bijvoorbeeld na het eten, verwachten hun hersenen op zo’n moment nicotine. Mensen die stoppen met roken eten daarom vaak lolly’s om aan hun behoefte te voldoen om iets vast te hebben.
Roken is dus zowel een lichamelijke als geestelijke verslaving. Dat weten de meesten, maar veel mensen weten niet precies wat het echt met je doet binnen in je lichaam. Wat voor invloed heeft roken bijvoorbeeld op je hart en hersenen? Hieronder hebben we de gevolgen van roken voor je beschreven op verschillende vlakken.
De gevolgen van roken voor:
Bij BODY WORLDS staat een stel geplastineerde rokerslongen. Ze zijn zwart en verschrompeld. De gevolgen van roken worden hier pijnlijk zichtbaar. Je hoeft geen dokter te zijn om te zien dat deze longen ongezond zijn. Deze zwarte kleur en longschade worden veroorzaakt door giftige stoffen, zoals teer, die rokers bij elke sigaret binnenkrijgen. Durf je de confrontatie aan? Haal je ticket voor BODY WORLDS hier.
Rokers hoesten vaak en zijn eerder buiten adem. Ondanks het hoesten, krijg je als roker niet alle stoffen weer uit je longen. Daardoor ontstaat na verloop van tijd longemfyseem, waarbij de luchtzakjes in je longen afsterven. Vandaar dat je eerder buiten adem bent: je hebt simpelweg minder long over. Andere gevolgen van roken voor de longen zijn een verhoogde kans op bronchitis (ontsteking in de longen) en longkanker. Tot slot is een roker vaker verkouden en heeft hij vaker griep en ontstekingen aan de luchtwegen.
Door de nicotine in een sigaret trekken je bloedvaten samen. Hierdoor kan het bloed minder vrij stromen. Verder verlaagt roken het niveau van goede cholesterol in het bloed, en zorgt het voor een hogere bloeddruk. Dat zorgt voor meer risico op schade aan de bloedvaten en meer opbouw van slechte cholesterol. Daardoor is er nog meer risico op hart- en vaatziekten. Koolmonoxide bindt zich aan het bloed, waardoor het minder zuurstof kan opnemen.
Roken verhoogt ook het risico op bloedproppen. Samen met de verzwakte aderen zorgt dit ervoor dat je meer kans hebt op een beroerte. Op de lange termijn kan er nog een ander gevolg van roken optreden: leukemie (bloedkanker).
Rokers zijn meestal makkelijk te herkennen. Ze hebben een grauwere huid, meer rimpels en zien er ouder uit dan ze zijn. Dat komt doordat de structuur van je huid door roken wordt aangetast. Als dit niet genoeg is om een roker te identificeren kan je altijd nog naar zijn tanden of nagels kijken. Daar zitten vaak gele vlekken op. Mocht je nog steeds twijfelen, kan je ook je neus gebruiken. De muffe geur van oude rook hangt altijd om een roker heen. Kortom: je wordt er als gevolg van roken niet aantrekkelijker op.
De nare stoffen in tabaksrook zijn slecht voor je tanden. Buiten de genoemde gele tanden kan het leiden tot ontstoken tandvlees of infecties in je mond. Dit levert schade aan je gebit op, en kan er zelfs toe leiden dat tanden uitvallen. Door roken proef en ruik je ook minder goed. Vergeet ook niet dat je er behoorlijk van uit je mond gaat stinken!
Ook in de mond en keel verhoogt roken het risico op kanker. Sigaarrokers die niet inhaleren lopen dus evengoed risico. Verder hebben rokers meer kans om diabetes type 2 te krijgen. Tot slot vermindert roken de eetlust, waardoor je wellicht niet alle voedingsstoffen binnenkrijgt die je nodig hebt.
De gevolgen van roken voor de hersenen, zenuwen en ogen zijn minder bekend. Toch kan roken hierop een grote impact hebben. Er is meer risico op oogziekten zoals netvliesloslating of staar. Verder verhoogt roken de kans op Alzheimer, ALS en psychiatrische aandoeningen. Mensen die jong beginnen met roken krijgen eerder last van concentratieproblemen en kunnen hun impulsen minder goed beheersen.
Zoals eerder gezegd stroomt het bloed van een roker minder goed. Dit kan tot erectieproblemen leiden. Vrouwen komen er ook niet goed vanaf: rokende vrouwen komen eerder in de menopauze. Ook hebben ze meer kans op baarmoederhalskanker. Zowel mannen als vrouwen zijn vaker onvruchtbaar als ze roken en hebben meer moeite met orgasmes.
De gevolgen van roken voor een zwangere vrouw zijn niet mis. Rokers hebben meer complicaties, zoals miskramen, problemen met de placenta en te vroege geboortes. Baby’s waarvan de moeder rookt zijn vaak te licht, hebben meer kans op geboorteafwijkingen en zelfs wiegendood. Als een pasgeboren baby rook binnenkrijgt heeft hij meer kans op oorinfecties en astma-aanvallen.
Misschien is het omdat je al buiten adem bent als je een trap op moet. Misschien heb je de zwarte longen bij BODY WORLDS gezien. Misschien ben je bezorgd over de gevolgen van roken voor je gezondheid en wil je toch wel graag oud worden. Of misschien merk je dat mensen vies kijken als ze naast je moeten zitten. Wat de reden ook is, je hebt besloten te stoppen. Als je stopt met roken, zie je dan ook meteen verschil in je lichaam of heeft het tijd nodig? Kortgezegd: wat zijn de lichamelijke effecten van stoppen met roken?
We bespreken de lichamelijke effecten van stoppen met roken voor verschillende tijdsspanne:
Binnen 20 minuten na het stoppen met roken
Geloof het of niet maar binnen een half uur verandert er al heel wat als je met roken stopt. Zo is je bloeddruk en je polsslag binnen 20 minuten weer normaal.
Binnen 2 uur na het stoppen met roken
De behoefte aan nicotine speelt 2 uur na je laatste sigaret meestal weer op. Dit kan gepaard gaan met een gevoel van onrust, een sterk hongergevoel en een enorme behoefte om je volgende sigaret te roken.
Binnen 8 uur na het stoppen met roken
Het niveau koolmonoxide in je bloed en ook het zuurstofgehalte worden normaal.
Binnen 24 uur na het stoppen met roken
De kans op een hartaanval wordt minder. Al na 24 uur!
Binnen 48 uur na het stoppen met roken
Het vermogen om te proeven en te ruiken verbetert omdat de uiteinden van je zenuwen zich opnieuw groeperen.
Binnen 3 dagen na het stoppen met roken
De nicotine is compleet verdwenen uit je lichaam. Het ademen wordt makkelijker.
Binnen 2 tot 3 maanden na het stoppen met roken
Je longcapaciteit verbetert met 30 procent. Je bloedcirculatie is verbeterd en je raakt minder snel buiten adem bij bewegen.
Binnen 1 tot 9 maanden na het stoppen met roken
De trilharen die je longen tegen ’vuil’ beschermen groeien terug, waardoor je longen beter met slijm kunnen omgaan, weer schoon worden en infecties kunnen voorkomen. Je voelt dat je meer energie krijgt.
Binnen 2 jaar na het stoppen met roken
De kans op een hartaanval is nu hetzelfde als een niet-roker.
Binnen 5 jaar na het stoppen met roken
De kans op longkanker voor een roker die een pakje per dag rookt, is met de helft afgenomen. De kans op een beroerte is ook afgenomen. De kans op mond- en keelkanker is vergeleken met een roker voor de helft afgenomen.
Binnen 10 jaar na het stoppen met roken
Het aantal doden aan longkanker is hetzelfde als bij personen die niet roken.
Binnen 15 jaar na het stoppen met roken
De kans op hart- en vaatziekten is hetzelfde als bij een persoon die nog nooit heeft gerookt.
Na 15 jaar ben je lichamelijk weer op hetzelfde niveau als een niet-roker. Je kans op ziektes is afgenomen, je conditie is omhooggegaan en je voelt je zeker een stuk gezonder en fitter. De gevolgen van roken zijn dus voor een groot deel omkeerbaar.
Op 31 mei is het weer wereld anti-tabak dag. De WHO heeft deze dag in het leven geroepen als reactie op de wereldwijde tabakscrisis en de ziekten en sterfgevallen die door de epidemie worden veroorzaakt. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie sterven er ieder jaar 8 miljoen mensen aan de gevolgen van het gebruik van tabak. Tabak is de belangrijkste oorzaak van ademhalingsaandoeningen zoals chronische obstructieve longziekte, tuberculose en andere longziekten.