Wat weet jij eigenlijk over je op-een-na grootste orgaan?
Van alle organen die je hebt kan alleen de lever zich regenereren. Dat het dit kan is heel fijn gezien het betrokken in bij 500 functies die je lichaam nodig heeft om gezond te blijven. Het regenereren van een mensen lever kan tussen de 8 en 15 dagen duren. Dus zorg er extra goed voor als je denkt dat het wat tijd nodig heeft om bij te komen.
Wat doet de lever?
Zoals eerder benoemt, doet de lever heel veel. Een aantal van de meest belangrijke functies van de lever zijn het ontgiften en zuiveren van het bloed, de productie en uitscheiding van gal, en het opslaan van vitamines A, D, E, K en B12. Het ontgiften en zuiveren van het bloed helpt het lichaam om te gaan met overtollige hormonen en alcohol. Gal helpt bij de vertering en absorptie van vetten, eiwitten, vitamines en cholesterol.
5 veel voorkomende leverziektes
Er zijn veel verschillende soorten van leverziekte. Een aantal van de meest voorkomende zijn:
Alcoholische leverziekte
De oorzaak van deze ziekte is redelijk vanzelfsprekend, stelselmatig te veel alcohol drinken. Maar hoeveel glazen is te veel? Bij meer dan 14 glazen per week voor vrouwen en 21 glazen per week voor mannen spreekt het RIVM van overmatig drinken. Er wordt gesproken van een zware drinker als een vrouw vier glazen of meer op een dag drinkt op minstens één dag in de week, of als een man 6 glazen of meer op een dag drinkt op minstens één dag per week.
De richtlijn van de Gezondheidsraad voor alcohol is gemiddeld minder dan 1 glas per dag met zeker twee alcoholvrije dagen per week.
Niet-alcoholische leververvetting (NAFLD)
Dit is een verzamelnaam voor leveraandoeningen die worden veroorzaakt door een opbouw van vet in de lever. Het komt vaak voor bij mensen met overgewicht of obesitas, iets wat een groeiend probleem is in westerse landen. NAFLD is vaak redelijk ongevaarlijk, met slechts een kleine vetophoping in de levercellen tot gevolg. Maar het kan zich ontwikkelen tot een leverontsteking of niet-alcoholische steatohepatitis (NASH), wat grotere problemen oplevert omdat het orgaan is ontstoken.
Hepatitis
Iedere ontsteking van de lever valt onder de term hepatitis. Naast het mogelijke resultaat van NASH, kan hepatitis ook veroorzaakt worden door een virus infectie of een leveraandoening door alcoholgebruik. Er zijn verschillende soorten hepatitis, sommige gaan zonder ernstige problemen over, andere kunnen lange termijn effecten hebben en leiden tot littekens op de lever, verlies van leverfuncties en in sommige gevallen leverkanker.
Hemochromatose
Dit is een erfelijke ziekte waarbij er over enige jaren een ijzerstapeling in de lever ontstaat. Omdat het zolang duurt voor de ijzeropstapeling een probleem wordt, merken de meeste mensen de symptomen pas op latere leeftijd op, vaak tussen de 30 en 60 jaar. De ijzeropstapeling kan zorgen voor vermoeidheid, gewichtsverlies en gewrichtsklachten. Zonder behandeling kan het de lever permanent beschadigen. Hemochromatose komt het meest voor bij mensen met een blanke, noord Europese achtergrond.
Primaire Biliaire Cholangitis of Primaire Biliaire Cirrose
Het is nog niet duidelijk wat de oorzaak is van PBC, maar er wordt vanuit gegaan dat het een auto-immuunziekte is. In gevallen van PBC valt het immuunsysteem de kleine galkanaaltjes in de lever aan. Via deze kanaaltjes hoort het gal de lever de verlaten, maar als ze ontsteken gaan ze dichtzitten. Dit leidt tot een ophoping van gal in de lever, genaamd galstuwing. Dit veroorzaakt weer verdere ontstekingen en beschadigingen aan de levercellen die kunnen leiden tot de vorming van littekenweefsel, ook wel levercirrose genoemd.
Tips om de lever gezond te houden
Niet alle, maar sommige leveraandoeningen kunnen worden tegengegaan door ons eigen gedrag aan te passen. Bijvoorbeeld door minder alcohol te consumeren of door een gezond gewicht te behouden. Er zijn ook verschillende soorten eten en drinken die kunnen helpen om de lever proactief te beschermen. Omdat het een belangrijk orgaan is met veel essentiële functies is het een zinvol om te doen wat je kunt om het te behoeden voor schade.
Koffie en thee zijn beide dranken die gunstig kunnen zijn voor de gezondheid. Beide verhogen het antioxidantengehalte in de lever, terwijl het ontstekingen vermindert. Ook bietensap bevat veel antioxidanten en kan beschermen tegen oxidatieve schade en ontstekingen.
Als het gaat om voedsel, overweeg dan wat havermout voor je ontbijt. Havermout zit vol met vezels, met name bèta-glucanen, die de hoeveelheid vet in de lever verminderen. Kruisbloemige groenten zoals spruitjes, broccoli en mosterdgroenten hebben ook een hoog vezelgehalte. Probeer ze licht te roosteren met knoflook en citroensap of balsamico azijn om er een smakelijk en gezond gerecht van te maken.
Natuurlijk is het belangrijk om deze dingen een onderdeel te maken van je gezonde en evenwichtige dieet en niet alleen deze te consumeren.
