Hoe moderne levensstijlen ons lichaam en onze gezondheid veranderen
Kun je je een wereld voorstellen zonder de constante gloed van schermen? Waarin we niet over onze telefoons gebogen zitten, gefocust op één scherm terwijl een ander ons afleidt? Dit nieuwe normaal, onze moderne levensstijl, heeft impact op zowel onze mentale gezondheid als ons lichaam. In deze blog kijken we hoe ons lichaam en geest zich aanpast aan het digitale tijdperk.
Wat verandert er?
Wij mensen zijn we gemaakt voor gemak. Maar hoe meer we daarop vertrouwen, hoe meer we onze fysieke gezondheid opofferen! Er worden continu producten en systemen uitgevonden om ons leven makkelijker te maken. Hoe minder we fysiek hoeven te doen, hoe beter. Maar wat doet dat met ons lichaam?
En wat te denken van onze schermtijd? Wereldwijd zitten mensen gemiddeld 6 uur en 40 minuten per dag achter een scherm. Sinds 2013 is de dagelijkse schermtijd met meer dan 30 minuten per dag gestegen. (Exploding Topics, 2024) Maar is het dat nou echt zo slecht als onze moeders zeggen?
Deze blog verkent hoe langdurig zitten en overmatig schermgebruik ons lichaam veranderen en onze gezondheid beïnvloeden. We duiken in de wetenschap achter deze problemen en bieden praktische tips om een gezonder en meer gebalanceerd leven te leiden!
Is zitten het nieuwe roken?
Terwijl we steeds meer werken vanaf computers of zelfs telefoons, is zitten de standaard geworden. Sinds de coronapandemie is thuiswerken minstens een paar keer per week voor veel mensen normaal geworden. Dit vermindert het aantal stappen dat je zet om naar kantoor te gaan of daar rond te lopen.
Gemiddeld brengt een volwassene 6-8 uur per dag zittend door, met kantoorbanen en schermgerichte entertainment die ons aan onze stoelen (of comfortabeler: de bank) gekluisterd houden. Langdurig zitten, meer dan 6 uur per dag, kan leiden tot:
- Wervelkolomproblemen: Een zittende levensstijl, vooral met een slechte houding, kan leiden tot aandoeningen zoals kyfose (een gebogen bovenrug) en bekkenkanteling, wat de natuurlijke uitlijning van de wervelkolom verstoort.
- Spierzwakte: De bilspieren en heupbuigers verzwakken door inactiviteit, wat rugpijn en verminderde mobiliteit veroorzaakt.
- Circulatieproblemen: Langdurig zitten belemmert de doorbloeding, wat het risico op diepe veneuze trombose en spataderen verhoogt.
- Botdichtheid: Beperkte gewichtsdragende activiteit kan na verloop van tijd de botdichtheid verminderen, wat het risico op osteoporose vergroot.
- Metabolisme: Minder beweging betekent dat vetten en suikers minder goed uit het bloed worden opgenomen.
- Ziektes: De sedentaire levensstijl verhoogt het risico op chronische aandoeningen zoals obesitas, type 2 diabetes en hart- en vaatziekten.
Onze lichamen zijn ontworpen om te bewegen. Langdurig zitten maakt ons lichaam zwakker en vatbaarder voor ziekten. De Nederlandse sportarts professor Frank Back zegt dat je zelfs als je ziek bent, toch moet proberen in beweging te blijven. Probeer in je eigen tempo te blijven bewegen, al is het maar staan naast je bed of rondlopen in de kamer.
Overal schermen, de hele tijd
Je telefoon, computer, tv, iPad, en zelfs sommige koelkasten… schermen zijn niet meer weg te denken uit ons leven. Hoewel digitale apparaten communicatie en productiviteit hebben getransformeerd, belasten ze ook ons lichaam. Veel mensen openen games of sociale media op hun telefoon om te ontspannen. Het voelt alsof je een pauze neemt en iets gedachteloos doet. Maar dit is geen vakantie voor je brein! (Je kunt dit artikel wel eerst aflezen voordat je een schermpauze neemt.) Je brein moet al die impulsen verwerken, waardoor je je uiteindelijk vermoeider en lui voelt.
Welk impact hebben al die schermen op ons?
- Cognitieve achteruitgang: In een artikel van Harvard wordt gesteld dat overmatige schermtijd, vooral meer dan twee uur per dag naast werk, het brein negatief beïnvloedt. Dit kan leiden tot geheugenverlies, afname van grijze massa en mentale gezondheidsrisico's, zoals dementie.
- Visuele problemen: Langdurig schermgebruik kan leiden tot Computer Vision Syndrome (CVS), gekenmerkt door droge ogen, wazig zicht en hoofdpijn. De 20-20-20-regel kan helpen: kijk elke 20 minuten 20 seconden naar iets op 20 feet (6 meter) afstand.
- Slaapverstoring: Constante blootstelling aan schermen verstoort de aanmaak van melatonine door blauw licht, wat leidt tot vermoeidheid, verminderde cognitieve functies en stemmingsstoornissen. Werken blauwlichtbrillen echt? Volgens Specsavers is er geen wetenschappelijk bewezen voordeel van deze brillen.
Hoe bestrijd je de impact van het moderne leven?
Wat kun je doen om de moderne levensstijl te mixen met gezonde invloeden?
- Beweeg regelmatig: Sta en stretch elke 30–60 minuten. Voeg weerstandstraining toe aan je routine en streef naar minstens 7000 stappen per dag.
- Beperk je schermtijd, vooral 's ochtends en vlak voor het slapengaan.
- Volg de 20-20-20-regel, kijk elke 20 minuten weg van je scherm.
- Oefen mindfulness: Dit kan je cognitieve gezondheid bevorderen en schermgerelateerde problemen verminderen.
Onze moderne levensstijl stimuleert gemak, maar kan ook leiden tot gezondheidsuitdagingen. Door deze effecten te begrijpen en gezondere gewoonten aan te nemen, kunnen we de eisen van het moderne leven navigeren en tegelijkertijd onze gezondheid behouden. Uiteindelijk is het menselijk lichaam ongelooflijk aanpasbaar – zolang we het de zorg geven die het verdient.
