Al sinds 1992 viert de Wereldgezondheidsorganisatie de Wereld Geestelijke Gezondheidsdag. Die eerste keer, op 10 oktober 1992, was het op initiatief van adjunct-secretaris-generaal Richard Hunter en de Wereldfederatie voor Geestelijke Gezondheid. De eerste jaren had de dag geen specifiek thema, behalve de algemene bevordering van de geestelijke gezondheid en de voorlichting van het publiek. In 2022 is het thema van de Wereld Geestelijke Gezondheidsdag: Make mental health & well-being for all a global priority.
Voor de pandemie was geestelijke gezondheid al een probleem voor vele. De pandemie, groeiende sociale en economische ongelijkheden, langdurige conflicten, geweld en noodsituaties, hebben de problemen alleen maar groter gemaakt, terwijl de diensten voor geestelijke gezondheidszorg ernstig verstoord zijn en de behandelingskloof voor psychische aandoeningen groter geworden is.
We moeten de waarde en betrokkenheid die we als individuen, gemeenschappen en regeringen aan geestelijke gezondheid hechten, verdiepen en die waarde koppelen aan meer inzet, betrokkenheid en investeringen door alle belanghebbenden, in alle sectoren. We moeten de geestelijke gezondheidszorg versterken, zodat in het volledige spectrum van geestelijke gezondheidsbehoeften wordt voorzien via een op de gemeenschap gebaseerd netwerk van toegankelijke, betaalbare en hoogwaardige diensten en ondersteuning.
De Wereldgezondheidsorganisatie omschrijft geestelijke gezondheid als "een toestand van welzijn waarin het individu zich bewust is van hun eigen capaciteiten, kan omgaan met de normale spanningen van het leven, productief en lonend kan werken, en in staat is een bijdrage te leveren aan hun gemeenschap". Er zijn vele categorieën die onder de paraplu van de geestelijke stoornissen en gedragsstoornissen vallen en elke categorie omvat een scala van psychische aandoeningen.
Er zijn verschillende meer gebruikelijke en bekende vormen van psychische stoornissen, zoals depressie. Naar schatting 5% van alle volwassenen ter wereld lijdt aan depressie, het is wereldwijd een belangrijke oorzaak van functiebeperkingen en draagt in belangrijke mate bij tot de algemene mondiale ziektelast. Depressie is anders dan de gebruikelijke stemmingswisselingen en kortstondige emotionele reacties op uitdagingen.
Andere bekende vormen van psychische stoornissen zijn dementie, eetstoornissen, schizofrenie, obsessieve-compulsieve stoornissen en posttraumatische stressstoornis. Maar er zijn er nog veel meer en omdat ze minder bekend zijn, kan het lang duren voordat mensen die eraan lijden een goede diagnose krijgen.
Wereld Geestelijke Gezondheidsdag gaat over meer dan belangenbehartiging. Het is ook een gelegenheid om mensen in staat te stellen voor hun eigen geestelijke gezondheid te zorgen en steun te verlenen aan anderen. In oktober 2021 lanceerde de WHO een nieuwe editie van hun Atlas van de geestelijke gezondheid, die een duidelijk beeld geeft van de middelen die beschikbaar zijn voor geestelijke gezondheid, zowel in afzonderlijke landen als wereldwijd.
Dus wat kun je doen om Wereld Geestelijke Gezondheidsdag te vieren en mensen bewust te maken van geestelijke gezondheidsproblemen? Je kunt de dag promoten op sociale media of er met vrienden en familie over praten. Als je denkt dat iemand in je omgeving misschien worstelt met hun geestelijke gezondheid, laat hen dan weten dat je er voor ze bent en dat je zonder oordeel naar ze kunt luisteren. Als je persoonlijke ervaring hebt met geestelijke gezondheidsproblemen, kun je je eigen verhaal delen.
Hoe meer mensen over geestelijke gezondheid praten, hoe normaler het wordt om dat te doen. En hoe normaler het wordt, hoe meer geaccepteerd het zal worden dat mensen voor hun geestelijke gezondheid zorgen. Hoe meer mensen voor hun eigen geestelijke gezondheid zorgen, hoe waarschijnlijker het is dat geestelijke gezondheidssteun toegankelijker wordt.